Κατηγορίες
Αφηγήσεις

Σημαινόμενα βρομιάς και θανάτου

Τον Δεκέμβριο του 2017, ο Έλληνας Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής δήλωσε σε συνέντευξή του ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα υπάρξουν άλλοι νεκροί στο στρατόπεδο της Μόριας. Αυτή ήταν η ήπια εκδοχή αυτού που διαβάσαμε για πρώτη φορά στις ειδήσεις: «αυτόν τον χειμώνα θα υπάρξουν νεκροί στη Μόρια» ή «μερικοί πρόσφυγες μπορεί να πεθάνουν από το κρύο» όπως συνέβη και τους προηγούμενους χειμώνες. Όποια και αν ήταν η πραγματική φράση, το γεγονός του κυνισμού των δηλώσεων παραμένει το ίδιο. Αναγνωρίζει στην πραγματικότητα την ανικανότητα των αρχών να κάνουν το προφανές: να προστατεύσουν τον πληθυσμό της Μόριας από το κρύο του χειμώνα. Αποδέχεται επίσης τις απάνθρωπες συνθήκες που οδήγησαν στους καταγεγραμμένους θανάτους του περασμένου έτους και, το χειρότερο από όλα, δείχνει την απροθυμία να αλλάξει κάτι για τα επόμενα χρόνια. Μια τέτοια προσέγγιση προετοιμάζει επίσης το κοινό για κάτι που πρέπει να αναμένεται, είναι αναπόφευκτο και, τελικά, γίνεται αποδεκτό. Ή αλλιώς, αυτό που ήταν ευρέως γνωστό ως ανθρωπιστική καταστροφή, πλέον νομιμοποιείται. Αυτές οι λέξεις δεν χρειάζονται αναπαραστάσεις, ωστόσο οι φωτογραφίες του περασμένου χειμώνα στα στρατόπεδα έρχονται στο μυαλό: τσουχτερό κρύος, έλλειψη θέρμανσης, φτωχές υποδομές, αντίσκηνα, χιόνι, παιδιά, θάνατος.

Στα τέλη του 2019, περίπου διακόσιοι πρόσφυγες από τα στρατόπεδα της Σάμου (όπου οι συνθήκες δεν είναι πολύ διαφορετικές από ό,τι στη Μόρια) μεταφέρθηκαν στο χωριό Βρασνά της Χαλκιδικής για να μείνουν σε ξενοδοχεία για περίοδο έξι μηνών. Οι ντόπιοι δεν αποδέχτηκαν την απόφαση των αρχών, «καλωσόρισαν» τα λεωφορεία που μετέφεραν πρόσφυγες ρίχνοντας πέτρες και σπάζοντας έτσι μερικά από τα παράθυρα, επιτυγχάνοντας τελικά να εμποδίσουν τη διαμονή τους. Ένα μεγάλο μέρος των μέσων ενημέρωσης που κάλυπταν τις εκδηλώσεις μίλησε για ρατσιστική συμπεριφορά. Ωστόσο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η γνώμη ορισμένων δημοσιογράφων που πρότειναν ότι οι ντόπιοι θα έπρεπε να αφήσουν τους πρόσφυγες να μείνουν εκεί, γιατί αυτή είναι η απόφαση της κυβέρνησης. Υποστήριξαν ότι οι πολίτες που ζουν οπουδήποτε στην Ελλάδα πρέπει να υπακούουν στις κυβερνητικές αποφάσεις και να μην δημιουργούν προβλήματα – όπως έχουν κάνει στο παρελθόν όταν διαμαρτύρονταν για την αποτροπή «επενδυτικών σχεδίων» (για παράδειγμα, στον αγώνα ενάντια στα ορυχεία χρυσού στη Χαλκιδική) ή όποτε διαμαρτύρονταν για την αντιστροφή αποφάσεων σχετικά με τοποθεσίες για την απόρριψη των απορριμμάτων που παράγονται σε μεγάλες αστικές περιοχές. Σε μια τέτοια αφήγηση, δεν είναι τόσο η ανθρωπιστική προσέγγιση που προτάσσεται ως σημαντική, όσο είναι τελικά η υπακοή στους κρατικούς νόμους και στις εκάστοτε αποφάσεις. Κατά συνέπεια, οι αισχρές ταραχές που προκλήθηκαν από ορισμένους ανθρώπους στα Βρασνά τοποθετούνται ψευδώς στην ίδια κατηγορία με εκδηλώσεις αλληλεγγύης στους πρόσφυγες και διάφορους αγώνες του κοινωνικού κινήματος. Ακόμη χειρότερα, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες αντιμετωπίζονται ως πρόβλημα, όπως και τα σκουπίδια που απορρίπτονται στους ΧΥΤΑ. Κατ’ επέκταση, τα κέντρα υποδοχής παρομοιάζονται με χωματερές. Ανακύπτει επίσης ένα χωροταξικό ζήτημα: και στις δύο περιπτώσεις, οι φτωχότερες περιοχές επιλέγονται από τις αρχές για τον εντοπισμό υποδομών. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τον οικισμό της Μόριας στο νησί της Λέσβου.


Ένα τελευταίο σχόλιο για το περιστατικό στα Βρασνά που αντιπροσωπεύει τη βαθύτερη ρητορική των ντόπιων: μια ανακοίνωση ισχυρίζεται ότι οι ντόπιοι «κατοικούν στον τόπο εδώ και 2000 χρόνια και δεν είχαν αναμειχθεί με πρόσφυγες της Μικράς Ασίας το 1922». Δηλαδή ήταν εχθρικοί και για αυτούς – αν και θεωρούνταν ελληνικοί πληθυσμοί – αποδεικνύοντας τη δυσανεξία τους σε οποιαδήποτε «εισβολή».

Ορέστης Πάγκαλος
Δεκέμβριος 2019


 


 

Κατηγορίες
Καθημερινή Ζωή

Covid-19 ημέρες στη Μόρια

Στη μέση του Covid19, οι πρόσφυγες της Μόρια αντιμετωπίζουν ένα διαφορετικό δίλημμα από τον υπόλοιπο κόσμο. Οι περισσότεροι άνθρωποι στην υπόλοιπη Ευρώπη ανησυχούν ότι πρέπει να παραμείνουν στα σπίτια τους και για το πώς να περάσουν το χρόνο τους. Εδώ, για εμάς τους πρόσφυγες, είναι διαφορετικό.

Μιλούσα με έναν νεαρό άντρα της Συρίας την περασμένη εβδομάδα και μου είπε κάτι που μου ταιριάζει και πιθανώς πολλούς άλλους: αν πεθάνουμε, πεθαίνουμε αν ακόμη και ένας από μας έχει τον ιό και τότε όλοι θα πεθάνουμε.

Στη Μόρια όλοι φοβούνται, πολλοί άνθρωποι ήδη πάσχουν από πνευμονία και λοιμώξεις στο στήθος, καθώς και άλλες υποκείμενες καταστάσεις, το νερό διακόπτεται για αρκετές ώρες την ημέρα στο στρατόπεδο. Όταν το νερό επιστρέψει, το δίλημμα ξεκινά. Πρέπει να πλένουμε τα πιάτα πρώτα ή να κάνουμε ντους, πρέπει να πλένουμε τα ρούχα τους ή πρέπει να περιμένουμε για ώρες στη σειρά για φαγητό; Αν πάμε να πάρουμε το φαγητό και καταφέρουμε να το παραλάβουμε, τα πιάτα θα είναι βρώμικα, αν πάμε να πάρουμε το φαγητό δεν θα υπάρχει αρκετό νερό για να πλύνουμε τα ρούχα μας, ή να κάνουμε ντους. Αν πάμε να πλύνουμε τα ρούχα και να κάνουμε ντους, δεν θα είμαστε σε θέση να μπούμε στην ουρά για φαγητό, και κάπως έτσι κοιμόμαστε πεινασμένοι. Μία από τις βασικότερες ανάγκες μας στη ζωή είναι το νερό, ενώ άλλοι ανησυχούν για το Covid19, αφήνουμε να ανησυχούμε αν θα είμαστε σε θέση να έχουμε νερό για να πλύνουμε τα χέρια μας.

Όμως, παρά τα πάντα, το πιο σημαντικό είναι ότι εμείς μέσω όλων θα διατηρήσουμε την ελπίδα ότι έχουμε επιβιώσει από τον πόλεμο, έχουμε επιβιώσει από πολιτοφυλακές, έχουμε επιβιώσει διασχίζοντας τη θάλασσα και τώρα θα επιβιώσουμε από αυτόν τον ιό μαζί

Μην ακούτε εκείνους που λένε ότι δεν υπάρχουν λύσεις, υπάρχουν πολλές λύσεις, δυστυχώς οι ζωές εκείνων στο στρατόπεδο δεν αξίζουν την προσπάθεια για τους υπευθύνους. Η απάντηση του Covid19 φαίνεται τόσο καλά ενορχηστρωμένη παντού, αλλά τα στρατόπεδα προσφύγων ξεχνούνται και πάλι.

Yousif Alshewaili, Νάγια Τσελεπή
Απρίλιος 2020

Φωτογραφίες: Yousif Alshewaili

Κατηγορίες
Γραφές στους τοίχους

Διαβάζοντας τον τοίχο στο εργοστάσιο Καλαμάρη

Η ιστορία:

Ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1880 από τους αδελφούς Γεωργιάδη και Καλαμάρη, σε μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης της Μυτιλήνης. Είχε πολλές παράλληλες χρήσεις : Μία ήταν Αλευροποιία – Μακαρονοποιία, ή άλλη ήταν Επεξεργασία βάμβακα – Κλωστήριο. Είχε και άλλες μικρότερες λειτουργίες όπως Ελαιοτριβείο και Ξυλουργείο[1]. Xαρακτηρίζεται από μία οργανική δόμηση μιας και τα περισσότερα κτίσματα του εργοστασίου Καλαμάρη αποτελούν προσθήκες σε οικόπεδο έκτασης 17000τ.μ. Σταμάτησε να λειτουργεί το 1990 λόγω χρεών στην Εθνική Τράπεζα και το 1993 χαρακτηρίστηκε με ΦΕΚ ως διατηρητέο[2].

Το 2019, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας Στο Νησί, το αγόρασαν ξενοδόχοι από την Πάρο με σκοπό να το μετατρέψουν σε ξενοδοχειακή μονάδα με συνεδριακό κέντρο και πολιτιστικό πολυχώρο [3].

 

Το πρώην εργοστάσιο Καλαμάρη 

 

Οι γραφές

Οι τρείς γραφές στον πύργο Καλαμάρη συνιστούν σημάδια τριών νεανικών ομάδων που άφησαν τα ίχνη τους σε μια εποχή μεγάλων ανακατατάξεων στην κοινωνία της Λέσβου. Διαφιλονικούμενες τοποθετήσεις σε σχέση με τα ζητήματα μετανάστευσης και πολιτικού ασύλου, σε σχέση με την θέση της γυναίκας στην τοπική κοινωνία, σε σχέση με τα δικαιώματα των νέων αλλά και με την ίδια την πράξη της γραφής στον τοίχο.

Τα γραφήματα 381 (που έγινε το 2011) και Πανταχού (το 2012) θυμίζουν λίγο την αντίληψη των Βραζιλιάνικων pixasãoκαι το ύφος από άλλα γκραφίτι  (πχ τους Cost Revs της Νέας Υόρκης). Ακολουθούν την ίδια διαδικασία : γραφή που γίνεται ψηλά σε ένα άδειο κτήριο για να το βλέπουν όλοι από τον κεντρικό παραλιακό δρόμο της Μυτιλήνης. Έγιναν σε μια εποχή που είχε έντονες τις επιρροές από την μαθητική εξέγερση [4] του Δεκέμβρη 2009, το κίνημα των αγανακτισμένων του 2011 και το αντιφασιστικό κίνημα που συνεχίζει μέχρι τις μέρες μας.

Οι γραφές 381 και Πανταχού.
Πρώτη φωτογραφία: Maia. Δεύτερη εικόνα: από το μουσικό βίντεο Πανταχού – Διαμάντι ΙΙ.

 

Το γράφημα Πανταχού μας είπαν ότι το έγραψαν «οι μικροί». Έτσι έμειναν στην ιστορία παρ’ότι μεγάλωσαν. Είναι ένα συγκρότημα ραπ – γκραφίτι από την Μυτιλήνη. Αντιγράφω από το : Πανταχού Διαμάντι ΙΙ στίχοι Μηλιός / Κόπερ, 2012, που έχει βάλει την εικόνα του πύργου του Καλαμάρη το 2012 σε έναν μωβ φόντο.

«Πώς να το εκφράσω, πάω πάσο, είμαι μικρός για να γελάσω, στη μηχανή μου βάζω γράσο και τρέχω μέχρι τη συντέλεια…». Το τραγούδι δείχνει κατά κάποιον τρόπο τα αδιέξοδα (οικονομικά και πολιτιστικά) και τις ανησυχίες μιας νεανικής οργής που ζει την κρίση στη Μυτιλήνη. Κι έπειτα:

«βλέπει το ουράνιο τόξο και τα δελφίνια,  κι ερωτεύεται…» Μια τέτοια μέρα όλοι θα’πρεπε να βγαίνουν απ’ τα σπίτια. Στη φάκα είναι όμως σαν ποντίκια…».

Δύο χρόνια μετά στη συλλογή Πανταχού το ίδιο συγκρότημα θα πει :

«Αποχαυνώσου, θέλουν σαλάτα το μυαλό σου. Ανθρωπάκο σε θέλουν κάτω, τόσο κάτω ώστε να γλείφεις πιο εύκολα τον πάτο… Δεν ξεπερνάς προβλήματα γιατί βολτάρεις το Σαββάτο… Δεν αγαπήθηκες ποτέ γι’αυτό για σε η αγάπη είναι για γέλια…».

Η γραφή στο τοίχο Πανταχού είναι μια σημαντική αναφορά στους μαθητές και στις μαθήτριες της Μυτιλήνης. Κάτω δεξιά ένα μέλος των Πανταχού δημιούργησε το 2017 ένα έργο τέχνης στον τοίχο με μορφή τοιχογραφίας [5].

Οι 381 είναι ομάδα που ξεκίνησε με βάση τη Θεσσαλονίκη έχοντας μέλη από διάφορες πόλεις. Συστάθηκε το 2010, ωστόσο τα μέλη της δραστηριοποιούνταν κοινά από τα
προηγούμενα χρόνια. Η κεντρική έκφραση ήταν το γκραφίτι, παρόλα αυτά είχαν πολλαπλές
δράσεις παράλληλα και πέρα από αυτό, συχνά σε συγχρονισμό με τα κοινωνικά κινήματα της
περιόδου.

Η δημιουργός (Μάια) λέει:

381 είναι ο αριθμός του άρθρου περί φθοράς ξένης ιδιοκτησίας στον ελληνικό ποινικό κώδικα. Ή τουλάχιστον ήταν όταν έγινε η ομάδα…! Η επιλογή του ονόματος έγινε σε αναφορά σ’ αυτό το άρθρο. Έχει κάτι προβοκατόρικο και επίσης κωμικό να γράφεις τον αριθμό του άρθρου του αδικήματος που προκαλείς ταγκάροντάς τον…!

 

Τι σε οδήγησε να σημαδέψεις αυτό το κτήριο;

Η περηφάνια νομίζω, ή κάπου είδους αλαζονεία. Το κτίριο είναι σε πολύ στρατηγικό σημείο και το βλέπουμε φάτσα-κάρτα όταν βγαίνουμε από την πόλη, επίσης είναι πολύ επιβλητικό… ένα τέλειο σποτ για να κάνεις κάτι μεγάλο που θα προσέξουν οι γύρω σου. Επίσης μου αρέσει που δεν έχει γύρω άλλα κτίρια, κι ανοίγεται στην θάλασσα και τον ουρανό. Έχει μια χάρη, όχι τόσο στην μορφή όσο στην τοποθεσία του… ειδικά όταν είσαι επάνω στην ταράτσα του, νιώθεις μαγικά.

Σαν μαθήτρια είχα συνήθεια να εξερευνώ άδεια κτήρια και να ανεβαίνω όσο πιο ψηλά μπορώ (έβαψα στο καλαμάρι πάνω από 10 χρόνια πριν). Έτσι οι κορφές τις πόλης σαν το κτίριο στο καλαμάρι ήταν μέρη οπού πήγαινα συχνά για βόλτα ή για περιπέτεια. Το ότι είναι σε εγκαταλελειμμένο κτίριο είχε δηλαδή σημασία διότι εκεί ένιωθα ότι είμαι σε δικό μου πεδίο.

Σίγουρα ήθελα να δείξω ποια είμαι και στην υπόλοιπη ομάδα, που δεν ήξερα καλά τότε. Ένιωθα πως έχω να κερδίσω κάποιον σεβασμό, όντας κορίτσι αλλά και πιο μικρή και επαρχιώτισσα. Νομίζω ότι αν δεν πίστευα βαθιά ότι είναι μια ιδιαίτερη ομάδα, κι αν δεν είχα χαρεί τόσο πολύ που θέλανε να κάνουμε κάτι μαζί, δεν θα είχα κάνει αυτό το κομμάτι εκεί.

Όμως πέρα από τα παιδιά και τον ρόλο που ήθελα να παίξω στο κρου, η Μυτιλήνη τότε δεν είχε πολλά μεγάλα γκραφίτι (κι ούτε το καλαμάρι είχε τότε τόσα γκραφίτι), ήταν η πόλη μου και με εξίταρε το να κάνω κάτι εντυπωσιακό.

Το κτίριο αυτό έχει επίσης επιβλητική, βιομηχανική αισθητική που ταιριάζει πολύ με το γκραφίτι και τα ρολά.

 

Πόσο επικίνδυνο ήταν να γίνει το συγκεκριμένο; Έχεις βρεθεί ποτέ σε δύσκολη θέση όταν βάφεις; 

Δεν ήταν πολύ επικίνδυνο. Η σκάλα στο πλάι απ’ όπου ανεβαίνεις ήταν σκουριασμένη αλλά είχα ξανά ανέβει αρκετές φορές προσεκτικά και ήξερα ότι είναι ασφαλής. Το βάψιμο έγινε με κοντάρια και ρολό, ανάποδα από την σκεπή. Το έκανα ξαπλωμένη μπρούμυτα κι έτσι δεν κινδύνευα να πέσω. Γενικά είμαι προσεκτική όταν κάνω τέτοιες επιχειρήσεις.

Επίσης μια φορά είχαμε πάει να βάψουμε την σκεπή του κολυμβητηρίου, στην Μυτιλήνη. Ένας φίλος είχε προτείνει να βάψουμε ένα 381 στον τρούλο, για να το βλέπουν ξεκάθαρα όσοι φτάνουν με το καράβι, σαν καλωσόρισμα. Πήγαμε και το κάναμε, αλλά χωρίς προετοιμασία κι αποδείχτηκε ότι η σκεπή ήταν όλη υαλοβάμβακας… Μου βγήκε η πίστη εκεί πάνω και μετά φαγουριζόμουν για 2 μέρες…!

 

Πώς νιώθεις όταν το βλέπεις μετά από τόσα χρόνια; Έχεις ακούσει άλλους να ρωτάνε γι’αυτό;

Όταν περνάω από κάτω μου κλείνει το μάτι κι εγώ πιάνω το νόημα.

Χαίρομαι και νιώθω περήφανα και νοσταλγικά. Μου θυμίζει το κρου και την εποχή που το έκανα.

Είναι σαν τις ουλές, μου μαρτυράνε περασμένες ιστορίες και με συνδέει με τον τόπο αυτό και το παρελθόν που έχω μαζί του.

Στην Μυτιλήνη που όλα μαθαίνονται απέφευγα να λέω και πολύ ότι βάφω και πού. Οπότε δεν ξέρω αν ξέρει κόσμος ποιος έκανε αυτό το κομμάτι, ή τί άποψη έχουν γι’ αυτό… αν έχουν.

Το μόνο άτομο που μου έχει μιλήσει γι’ αυτό το ρολό είναι η μάνα μου. Όταν το έκανα με είδε να φεύγω σαν σφαίρα με την μισή μπογιά που περίσσευε από το βάψιμο του σπιτιού και δεν της έκρυψα τί πήγα να κάνω. Της άρεσε πολύ, μου είπε η ίδια, ” και το σημείο, και η σύνθεση, και το χρώμα “.

Άλλες γίνονται γιατροί για να χαρεί η μάνα τους, άλλες παντρεύονται… εγώ δεν χρειάστηκε να μπω σε τόσο κόπο!

 

Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα στον χώρο του graffiti ;

Σημαίνει ότι είσαι κοπέλα γκραφιτά…!

Στην αντίθετη περίπτωση είσαι μια πολύ σπάνια εξαίρεση κι αυτό από μόνο του δηλώνει πόσο ανδροκρατούμενος και φαλλοκρατικός είναι αυτός ο χώρος. Όσο έβαφα, ένιωθα πάρα πολύ ότι θεωρούμαι “το κορίτσι του τάδε”, μια γκρούπι, μια ενδεχόμενη κατάκτηση, ή ένα βάρος.

Φυσικά δεν είναι όλοι οι γκραφιτάδες κομπλεξικοί φαλλοκράτες αλλά η κουλτούρα του γκράφιτι συνδέεται με πολύ σεξιστικά μοτίβα. Στους 381 υπάρχει πολιτική συνείδηση, μεταξύ άλλων και για με την σχέση μεταξύ των φύλλων, κι αυτό φαίνεται και στο γεγονός ότι προτείνατε/προτείναμε σε κορίτσια να μπουν στο ευρύτερο κρου. Όμως κι εκεί, όπως και παντού, έχουμε ακόμη δουλειά για να υπάρξουν πραγματικά ισότιμα αγόρια και κορίτσια.

 

Συμμετέχεις σε κάποιες δράσεις τώρα;

Προσωπικά, δράσεις που έκανα τελευταία τις έκανα εκτός 381 και δεν ήταν βαψίματα. Αλλά σίγουρα κράτησα την κουλτούρα της “άγριας”, ανεπίσημης δράσης στον δημόσιο χώρο.


Τι θα ήθελες να πεις για αυτό που ζούμε τώρα – σε εποχή πανδημίας;

Το γκράφιτι μου έμαθε να έχω θράσος και να υπάρχω παράνομα και δημιουργικά στον δημόσιο χώρο, και οι 381 έναν ωραίο τρόπο να συνδυάζω “αισθητική” δημιουργία, βανδαλισμό και πολιτική.

Σχετικά με τα μέτρα για τον κορονοϊό, έχω να πω πολλά!

Για να μην σε ζαλίσω, θα έλεγα απλά ότι όποιος κι αν είναι ο φόβος που έχουμε να αντιμετωπίσουμε έξω στον δρόμο, το πρώτο κατασταλτικό όργανο που πρέπει να νικήσουμε, είναι ένα που κουβαλάμε μέσα μας και συχνά έχει την δική μας φωνή.

Ουράνιο τόξο με αντιφασιστικό μήνυμα στο κτήριο Καλαμάρη. Φωτογραφία: Μιχάλης Μπάκας 

 

Το τρίτο σύνθημα «έξω οι φασίστες από κάθε γειτονιά» έγινε το 2016-2017 την περίοδο των μεγάλων αντιφασιστικών διαδηλώσεων (Μάιος 2014- Φεβρουάριος 2017)[6] που κατέληξαν να αναγκάσουν την Χρυσή Αυγή να κλείσει τα γραφεία της στη Μυτιλήνη.

Το σύνθημα λέγεται ότι το έγραψαν μαζί μια φοιτήτρια από την Ελλάδα και ένας φοιτητής από την Γερμανία. Αργότερα το σύνθημα έμεινε ως εμβληματικό στις αντιφασιστικές διαδηλώσεις του 2020 (βλέπε post Ξενοφοβιός).

Οι γραφές Close Moria, Smash Fascism

 

Από τον Μάρτιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020 το camp της Μόριας και ο γύρω ελαιώνας παρέμειναν κλειστά (στο όνομα του covid19) με πολύ λίγες άδειες εξόδου για τους περίπου 20.000 πρόσφυγες μεταξύ των οποίων περισσότερα από 8000 παιδιά. Την περίοδο αυτή μια παρέα νέων οι Israr & Coline ανεβάζει clip rap διαμαρτυρίας με σκηνικό το εσωτερικό του χώρου του εργοστασίου και τα νέα συνθήματα, παραλληλίζοντας μια καθημερινή μέρα ζωής στο  camp με μια καθημερινή μέρα ζωής σε ένα συμβατικό ευρωπαϊκό σπίτι (Papalo refugees talent team). Όταν πίνεις τον πρωϊνό σου καφέ μην ξεχνάς τις ουρές στις λάσπες της Μόριας…  Κι εδώ είναι Ευρώπη…Κλείστε τη Μόρια. Αργότερα μια άλλη ομάδα συμπλήρωσε: Τσακίστε τον Φασισμό. Ο τείχος έγραψε έτσι τη δική του ιστορία.

Κρίστη Πετροπούλου, Ορέστης Πάγκαλος, Δεκέμβριος 2020


[1] https://www.lesvosnews.net/articles/news-categories/toyrismos/ergostasio-kalamari-metatrepetai-se-polyteles-xenodoheio

[2] Αντωνιάδης Η., 2007. Το Εργοστάσιο Καλαμάρη και η Επάνω Σκάλα Μυτιλήνης Στο : Μπελαβίλας (επιμέλεια). Το τέλος των γιγάντων. Βιομηχανική κληρονομιά και μετασχηματισμοί των πόλεων. Βόλος.

https://www.academia.edu/9048290/Το_τέλος_των_γιγάντων._Βιομηχανική_κληρονομιά_και_μετασχηματισμοί_των_πόλεων._Βόλος_2007

[3]  https://www.stonisi.gr/post/4847/ti-ginetai-stoy-kalamarh

[4] Petropoulou C., 2010. From December’s youth uprising to the rebirth of urban social movements. An attempt of a space-time approach. International Journal of Urban and Regional Research, Debates and Development section. Volume 34.1 March 2010 : 217–24

Petropoulou C., 2009. From the “untimely event” to the glocalisation of social movements: questionings about the relationship of recent Greek youth uprising with the urban and regional movements. 19ο Διεθνές συνέδριο του INURA : Urban Transformation. Capital / State / Civil society, 2009 Istanbul, 26 Ιουνίου– 3 Ιουλίου 2009.

[5] https://www.youtube.com/watch?v=bpgS3UrY5oI

[6] https://www.lesvosnews.net/articles/news-categories/politiki/mytilini-megali-symmetohi-stin-antifasistiki-poreia-enantia-sto

 

Φωτογραφία 1: Κρίστη Πετροπούλου
Φωτογραφία 2: από το μουσικό βίντεο Πανταχού Διαμάντι ΙΙ 
Φωτογραφία 3: Μιχάλης Μπάκας   
Φωτογραφία 4: Κρίστη Πετροπούλου